Uit cijfers van Plastics Europe over de Europese kunststofindustrie blijkt een sterker dan verwachte terugval in de productie van kunststoffen en voor het eerst een daling in de mechanisch gerecyclede kunststofproductie in Europa in 2023.

In vergelijking met 2022 daalde de totale kunststofproductie in de EU met 8,3% tot 54 miljoen ton, terwijl de productie van mechanisch gerecyclede kunststof uit post-consumer afval met 7,8% afnam tot 7,1 miljoen ton. Wereldwijd was er juist een stijging van 3,4% te zien in de kunststofproductie. Dat betekent dat het Europese aandeel in de wereldwijde markt verder is gedaald tot 12%. Hoewel Europa in waarde een positief handelsbalans heeft behouden, is het in tonnage sinds 2022 netto-importeur geworden van kunststofgrondstoffen en sinds 2021 van afgewerkte kunststofproducten. De export van kunststofgrondstoffen daalde tussen 2020 en 2023 met 25,4%, stelt Plastics Europe.
Afname
De afnemende concurrentiekracht van Europa vormt een bedreiging voor de circulaire transitie van kunststoffen in de industrie. Deze verschuiving bedreigt de levensvatbaarheid van de Europese kunststofwaardeketen, momenteel goed voor meer dan 1,5 miljoen banen in 51.700 bedrijven. Zonder een concurrerend kader loopt Europa het risico zijn leidende positie in duurzame kunststofinnovatie te verliezen, evenals de economische en milieutechnische voordelen die dit met zich meebrengt, vreest de Europese brancheorganisatie.
Marco ten Bruggencate, voorzitter van Plastics Europe verklaart: “De transformatie van de EU naar een circulair kunststoffensysteem loopt acuut gevaar door geïmporteerde kunststoffen die niet altijd voldoen aan EU-normen. De harde realiteit is dat we al EU-productiefaciliteiten zien sluiten, wat leidt tot offshoring van de industrie, banen en duurzame investeringen…… Het venster van mogelijkheden is smal en het moment voor gedurfde actie is nu.” Virginia Janssens, algemeen directeur van Plastics Europe, vult aan: “Om een zorgwekkende vertraging in Europa’s transitie te voorkomen, zijn dringende maatregelen nodig om investeringen in circulaire kunststofproductie aantrekkelijker te maken, administratieve lasten zoals lange vergunningsprocedures te verminderen en een gelijk speelveld te creëren met internationale concurrenten.”
Analyse van de leden van Plastics Europe bevestigt dat een scherpe toename van de invoer van kunststofgrondstoffen en producten uit regio’s met minder strenge milieunormen, veroorzaakt door een mondiale overcapaciteit in kunststofproductie, de zakelijke basis ondermijnt voor Europese kunststofrecycling en de transitie naar een circulaire kunststofketen. Dit wordt versterkt door hoge productiekosten als gevolg van oa hoge energie- en grondstofprijzen en een aanhoudende inflatie.
Reactie NRK
“Als NRK herkennen we de dalende productiecijfers. Van mijn leden, verwerkers en recyclers van kunststof, hoor ik ook dat hun productie daalt. Sterker, veel bedrijven hebben het moeilijk”, aldus algemeen directeur van de NRK Harold de Graaf.
De cijfers bevestigen opnieuw dat de plasticindustrie, net als andere EU-sectoren, lijdt onder hoge productiekosten in vergelijking met andere continenten, veroorzaakt door onevenredig hoge energie- en grondstofprijzen en aanhoudende inflatie. Dit valt samen met een zwakke Europese groei en een recessie in enkele belangrijke Europese economieën en sectoren. De Graaf: “Alleen Europees geharmoniseerd beleid kan ervoor zorgen dat deze negatieve tendens wordt gekeerd. Wij blijven als NRK hier hard op inzetten voor onze leden.”