PE-verpakkingen vaak gunstiger voor klimaat dan alternatieven

Een Europese levenscyclusanalyse toont aan dat verpakkingen van polyethyleen (PE) in de meeste toepassingen een lagere uitstoot van broeikasgassen veroorzaken dan gangbare alternatieven zoals papier, glas of metaal. Substitutie van PE kan juist leiden tot meer CO₂-uitstoot en een forse toename van het verpakkingsgewicht.

De studie werd uitgevoerd volgens ISO 14040- en 14044-normen en vergeleek vijftig verpakkingsscenario’s binnen vijf toepassingscategorieën: palletwikkels, collationverpakkingen, zware zakken, rigide non-foodverpakkingen en flexibele voedselverpakkingen. In 34 van de 50 gevallen (68 procent) leidde gebruik van PE tot een lagere levenscyclusemissie (GWP) dan alternatieve materialen. Tegenover papier en multimaterialen was PE gunstiger in 19 van de 35 gevallen.

Bij volledige vervanging van PE door andere materialen zou de jaarlijkse CO₂-uitstoot op de Europese markt naar verwachting stijgen met 6,96 miljoen ton, een toename van 40 tot 64 procent. Daarbij zou het totale verpakkingsgewicht stijgen met 244 tot 306 procent.

Resultaten per materiaaltype

• Metaal en glas: PE scoorde in alle 15 vergelijkingen lager in GWP.
• Papier en papier-combinaties: PE had lagere GWP in 19 van de 35 gevallen, papier in 13, en 3 vielen binnen de onzekerheidsmarge van 10 procent.
• Rigide verpakkingen (bijv. flessen en emmers): PE scoorde in 8 van de 9 gevallen beter dan alternatieven.
• Flexibele voedselverpakkingen: PE presteerde aanzienlijk beter, met 74–92 procent lagere uitstoot dan metaal of glas.

De milieuwinst bleek vooral gekoppeld aan het lagere materiaalgewicht van PE-verpakkingen. Zo wegen glazen of metalen alternatieven voor flexibele verpakkingen tien tot vijftig keer meer dan de PE-variant.

Watergebruik en fossiele hulpbronnen

Voor watergebruik (gemeten als water scarcity) en fossiele hulpbronnen waren de resultaten minder eenduidig. PE had in 22 van de 50 gevallen een lagere waterimpact, in 25 een hogere. Bij fossiele hulpbronnen scoorde PE in 23 gevallen beter, in 24 slechter. De onderzoekers wijzen op methodologische gevoeligheden, zoals verschillen in regionale datasets en verwerking van ongezuiverd afvalwater.

Gevoeligheden en beperkingen

De studie voerde uitgebreide gevoeligheidsanalyses uit, waaronder variaties in recyclaatgehalte, transportafstanden, elektriciteitsmix en eindlevensfase. Vooral de veronderstellingen over recyclingpercentages en hergebruik beïnvloeden de resultaten sterk. De meeste scenario’s gaan uit van single-use verpakkingen, waardoor herbruikbare alternatieven buiten beschouwing bleven.

Een belangrijke beperking is dat sommige gegevens uit oudere databanken (Ecoinvent 3.8) stammen, en dat recyclingdata uit 2018 zijn gebruikt. Daarnaast blijft de gebruiksfase buiten beeld — factoren zoals productverlies of verpakkingsefficiëntie bij de eindgebruiker zijn niet meegenomen.

Beleidsimplicaties

De onderzoekers concluderen dat materiaalkeuzes in verpakkingen niet los gezien kunnen worden van de volledige levenscyclus. Vooral bij wetgeving zoals de Europese PPWR is het volgens hen van belang om milieueffecten in samenhang te bekijken. “Onze studie toont aan dat PE in veel toepassingen voordelen biedt ten opzichte van erkende alternatieven”, aldus hoofdauteur Manfred Tacker. “Dit soort inzichten zijn cruciaal voor beleidsmakers en bedrijven die streven naar duurzame verpakkingsoplossingen.”