In een speciale editie van het Dreigingsbeeld Milieucriminaliteit waarschuwen onderzoekers van de Inlichtingen- en Opsporingsdienst van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT-IOD) en de politie voor criminele praktijken die zich binnen de kunststofafvalketen en rondom klimaatregels manifesteren.

Nederland is een belangrijke speler in de wereldwijde handel in kunststofafval. Onderzoekers van ILT-IOD hebben ontdekt dat in elke schakel van de kunststofafvalketen, van productie tot verwerking, criminele activiteiten voorkomen.
De groei van kunststofafval en strengere importregels leiden er onder andere toe dat criminelen afval illegaal exporteren naar andere landen. Als het afval in deze landen niet juist wordt verwerkt, leidt dit tot risico’s voor het milieu en de gezondheid.
Financieel aantrekkelijk
Handelaren en tussenpersonen spelen volgens ILT een belangrijke rol bij milieucriminaliteit. Ze kunnen afval onder valse voorwendselen vervoeren en zijn vaak moeilijk te controleren. Vooral kleine handelaren zonder opslagruimte hebben veel vrijheid.
Er zijn ook aanwijzingen dat illegale afspraken worden gemaakt over de verwerking van problematisch afval en het verkrijgen van subsidies voor recycling.
Tegelijkertijd is deze vorm van criminaliteit financieel aantrekkelijk. Verwerkers krijgen direct geld van de producent voor de afvalverwerking. Voordat het afval verwerkt is, is de buit al binnen. De verleiding is vervolgens groot om het afval zo goedkoop mogelijk te verwerken. Met als gevolg een toename van de risico’s voor het milieu en de gezondheid.
Aanbevelingen voor toezicht en handhaving
Het rapport benadrukt de noodzaak van effectief toezicht en handhaving. De huidige versnippering van toezicht in de afvalbranche en de complexe netwerken van de handel maken het moeilijk om illegale activiteiten op te sporen. Inspecteur-Generaal van de ILT, Mattheus Wassenaar: “Als we nationaal én internationaal beter samenwerken en investeren in opsporing, kunnen we de strijd tegen complexe kunststofafvalcriminaliteit effectiever aangaan.”