Gaan de VN plasticproductie aan banden leggen?

Momenteel onderhandelen 175 leden van de Verenigde Naties (VN) in Zuid-Korea over een wereldwijd plasticverdrag. Veel landen willen de productie aan banden leggen. De Amerikaanse president Biden toonde zich hier afgelopen zomer een voorstander van, maar vorige week veranderde hij van mening.

De onderhandelingen lopen sinds 2022. Doel is een juridisch bindend akkoord tegen plastic vervuiling, betreffende ‘de hele levenscyclus’. De belangrijkste vraag is: gaan landen afspreken dat ze minder plastic zullen produceren?

De productie van plastic groeit steeds harder, vooral in China en de Verenigde Staten. Toen Biden zich een voorstander toonde van productiebeperking, haalden veel landen dan ook opgelucht adem: als de tweede grootste producent van plastic ter wereld, is het een krachtige bondgenoot tegen tegenstemmers als China, de grootste producent, en olieland Saudi-Arabië, dat geen productiebeperking wil maar meer recycling. Ook Rusland is tegen productiebeperking.

Volgens de Amerikaanse website Grist heeft Biden zich nu echter bedacht, met het oog op het naderende presidentschap van Trump.

Nederland, veel andere Europese landen, Australië, en delen van Afrika zijn voorstander van een productieplafond en ondertekenden de verklaring Brug naar Busan. Dit document stelt:

‘Wij bevestigen het mandaat van Resolutie 5/14 van de Milieuvergadering van de Verenigde Naties (UNEA) om een ​​internationaal juridisch bindend instrument te ontwikkelen voor plasticvervuiling, inclusief in het mariene milieu, op basis van een uitgebreide aanpak die de volledige levenscyclus van plastics behandelt.

‘We benadrukken dat de volledige levenscyclus van plastics de productie van primaire plastic polymeren omvat.

‘Studies tonen aan dat de wereld haar doelen om plasticvervuiling te beëindigen en de wereldwijde gemiddelde temperatuurstijging te beperken tot minder dan 1,5° Celsius niet kan bereiken als de niet-duurzame productie van primaire plastic polymeren niet wordt aangepakt.

‘Als er niets aan wordt gedaan, zal de productie van primaire plastic polymeren naar verwachting exponentieel toenemen tot 2050 en zou het nationale afvalbeheer- en recyclingprogramma’s kunnen overweldigen, zelfs na aanzienlijke verbeteringen die worden ondersteund door het nieuwe instrument.

‘Het aanpakken van de niet-duurzame productie van primaire plastic polymeren is niet alleen essentieel om plasticvervuiling wereldwijd te beëindigen; het vertegenwoordigt ook een van de meest efficiënte en kosteneffectieve benaderingen voor het beheer van het probleem van plasticvervuiling.

‘Bovendien is een evenwichtige verdeling van inspanningen over de volledige levenscyclus van kunststoffen – van productie en ontwerp tot afvalbeheer en sanering – noodzakelijk om de totale last van de inspanningen die worden gedeeld tussen landen eerlijk te verdelen, die elk moeten bijdragen aan het bereiken van de collectieve doelen van het nieuwe instrument.’

Verdrag

Voorzitter Luis Vayas Valdivieso zei maandag dat hij er vertrouwen in had dat de onderhandelingen deze week een verdrag of aanzet daartoe zouden opleveren.