Hoge boetes op stapel voor Verpact: statiegeld plastic flesjes moet beter

Verpact moet sinds 2022 minstens 90% van de plastic flesjes inzamelen, maar haalt deze wettelijke inzamelnorm bij lange na niet. Daarmee overtreedt de stichting al geruime tijd de wet.

In 2022 werd 68% ingezameld. 'Met de niet-ingezamelde statiegeldflessen over 2022 kun je bijna de wereld rond als je ze rechtop achter elkaar zet', aldus Inspectie Leefomgeving Transport. De last moet ervoor zorgen dat Verpact maatregelen neemt om de inzamelnorm te halen.

370 miljoen euro niet uitgekeerd

De afgelopen 3 jaar is ruim 370 miljoen euro aan statiegeld niet uitgekeerd en blijven liggen bij de producenten. Hierdoor is milieuschade ontstaan. Reden dat de ILT heeft besloten om een 'last onder dwangsom' te stellen.

Het doel van de ILT is dat er zo snel mogelijk een goed inzamelsysteem komt, waarmee het wettelijk percentage kan worden gerealiseerd en wat de maatschappelijke schade decimeert. De last onder dwangsom is opgebouwd uit 5 deellasten.

Hoogte statiegeld

Verpact is verantwoordelijk voor het statiegeldsysteem in Nederland en kan de hoogte van het statiegeld vaststellen. Volgens consumentenonderzoek door Verpact is een verhoging van het statiegeld een duidelijke stimulans voor de consument om meer plastic flesjes in te leveren. Verpact heeft echter niet onderzocht hoe hoog het statiegeld dan moet zijn. De ILT wil nu dat Verpact onderzoek doet naar de hoogte van het statiegeld. De stichting krijgt daarvoor tot 4 oktober 2024 de tijd.

Meer inleverpunten

De andere lasten die de ILT aan de stichting heeft opgelegd, zien toe op het voor de consument makkelijker en aantrekkelijker maken om flesjes in te leveren. Verpact gaf zelf aan dat er op 1 juli 2021 bij de start van het statiegeldsysteem 12.000 inleverpunten nodig waren. Begin 2023 waren er nog maar 4.140 gerealiseerd. De ILT gelast nu dat Verpact vóór 1 januari 2027 minimaal 5.400 extra uitbetalende inleverpunten moet realiseren. Vanaf deze datum moet Verpact per 4 weken voor elk niet gerealiseerd inleverpunt 25.000 euro betalen.

Beschadigde flessen innemen

Ook moet Verpact onderzoeken hoe zij beschadigde flessen kan innemen met terugbetaling van het statiegeld. Dat dit nu niet kan, is een grote ergernis van de consument. De ILT verwacht uiterlijk 1 november 2024 de resultaten van het onderzoek naar de innamemogelijkheden te ontvangen. Als deze datum niet wordt gehaald, moet Verpact een dwangsom van 625.000 euro per week betalen. Dit geldt voor een periode van maximaal 16 weken.

Terugbetalen

Verpact moet daarnaast onderzoeken wat consumenten vinden van de manier waarop de verschillende inleverpunten het statiegeld terugbetalen. De uitkomsten van dit onderzoek moet Verpact op 4 oktober 2024 aan de ILT verstrekken. Als de ILT op deze datum geen rapport ontvangt, moet Verpact een dwangsom van 2,5 miljoen euro per week betalen zolang zij de last niet uitvoert. Dit geldt voor een periode van maximaal 12 weken.

Digitaal overzicht inleverpunten

Ten slotte moet Verpact het voor consumenten makkelijker maken om inleverpunten bij hen in de buurt te vinden. Uiterlijk op 4 oktober 2024 moeten de consumenten de inleverpunten online kunnen vinden. Zo niet, dan moet Verpact een dwangsom van 2,5 miljoen euro per week betalen zolang zij de last niet uitvoert. Dit geldt voor een periode van maximaal 12 weken.