‘Recycling kunststof groeit maar er zijn veel problemen’

Van Eijk is directeur van het consultantskantoor Acceleratio. Hij stelt in een uitgebreid artikel in het septembernummer van Kunststof & Rubber dat, in lijn met de ‘Ladder van Lansink’ recycling veel beter is dan verbranden of storten en een heel goede eerste stap is op weg naar de circulaire economie. "De Europese recyclingmarkt groeit en in Nederland komen recyclers met nieuwe technieken en kunststofproducenten doen hun best om in hun ontwerp meer recyclaat op te nemen."

Zorgen om additieven

Maar, het wordt allemaal een stuk moeilijker (en het toekomstbeeld donkerder) als we kijken naar de uitdagingen die worden veroorzaakt door kleine hoeveelheden additieven die vroeger aan kunststof werden toegevoegd om de eigenschappen te verbeteren. Van Eijk: "Aan harde pvc werden stabilisatoren als lood en cadmium toegevoegd, broomhoudende vlamvertragers zijn op grote schaal toegepast in andere kunststoffen, bijvoorbeeld in kabels en auto’s. Weer andere kunststoffen worden met behulp van weekmaker elastisch gemaakt. Sommige van deze aan het polymeer gebonden additieven zijn ongevaarlijk in hun periode als product, maar kunnen schade aan gezondheid en milieu veroorzaken als ze op de verkeerde worden manier worden gebruikt of in de natuur terecht komen.

Als er sprake is van ‘substance of very high concern’ (SVHC of ZZS)  dan is het beleid van de overheid gericht op het stoppen van die blootstelling. De stof mag bijvoorbeeld niet meer in de markt gebracht worden. De industrie geeft aan dat SVHC in sommige stromen een probleem kan veroorzaken, maar geeft als kanttekening dat daardoor nog niet de hele stroom een zorgstroom wordt."

Uitfaseren

Er zijn genoeg voorbeelden die tonen dat de Europese kunststofindustrie zijn verantwoordelijk neemt en deze stoffen vrijwillig heeft uitgefaseerd. Loodhoudende stabilisatoren in pvc zijn per ultimo 2015 uitgefaseerd terwijl dit voor cadmiumhoudende stabilisatoren al in 2007 is gebeurd.

De producten waarin deze SVHC-stoffen zitten, hebben vaak een lange levensduur, denk aan televisies, auto’s, kozijnen of buizen. Aan het einde van de levensfase komen deze producten met een erfenis, de zogenoemde ‘legacy components’, in een afvalstroom terecht. Vandaag de dag is het voor afvalmanagers ondoenlijk om te weten wat er in de producten zit, er zit immers geen bijsluiter bij het afval. Het detecteren van zorgstromen die in heel kleine concentraties voorkomen in een beperkt aantal onderdelen van een product, is technisch niet mogelijk of het zou recycling onbetaalbaar maken.

Meer over deze uiterst ingewikkelde problematiek in Kunststof & Rubber 8/9 van september.

Hier gratis inschrijven voor de beurs Kunststoffen 2017