20 feb. 2012
3 minuten
In het derde kwartaal van 2011 werd de groei in het mkb-metaal, die met ingang van juni 2010 was ingezet, abrupt geëindigd. Het vierde kwartaal van 2011 toont op bijna alle terreinen weer een lichte verbetering. Met betrekking tot de verwachtingen voor het eerste kwartaal van 2012 is men heel voorzichtig. De binnenlandse orderpositie verbeterde licht en de werkgelegenheid groeit iets, maar lijkt wel bijna tot stilstand te komen. De beoordeling van de orderpositie buitenland is ook in het 4e kwartaal nog positief. Het aantal bedrijven dat winst maakt neemt iets af. De waardering van het bedrijfsresultaat is nog steeds behoorlijk.
De verschillen tussen de sectoren zijn wederom groot. Bij veel bouwgerelateerde bedrijven gaat het niet goed al lijkt het erop dat de ergste daling achter de rug is. Presteerde de verspanende sector het afgelopen jaar beduidend beter dan gemiddeld, in het afgelopen kwartaal is dit omgekeerd. De verspanende sector scoort net onder het gemiddelde van de hele branche. Bij de machinebouwers is het net andersom. Zij presteerden het derde kwartaal wat minder maar geven nu aan redelijk tevreden te zijn.
Binnenlandse orders iets beter
Na een teleurstellend derde kwartaal lijkt de binnenlandse orderpositie weer wat terug te krabbelen. 35% van de bedrijven geeft aan een betere orderpositie te hebben dan het kwartaal ervoor. 22% geeft aan een slechter kwartaal achter de rug te hebben. Relatief veel Metaalwaren- en Mechanisatie bedrijven hebben een beter kwartaal achter de rug. Opvallend ook, 43% van de verspanende bedrijven geeft aan in het vierde kwartaal een slechtere binnenlandse orderpositie te hebben gehad. De verwachtingen voor het 1e kwartaal 2012 zijn voorzichtiger.
Export: realisatie iets achteruit, verwachtingen iets vooruit
De beoordeling van de buitenlandse orderpositie is de afgelopen twee jaar stabieler en positiever geweest dan die van de binnenlandse orderpositie. Dat geldt nog steeds in het 4e kwartaal van 2011 maar de verschillen nemen af. Het aantal bedrijven dat een beter kwartaal achter de rug heeft is afgenomen. In het 2e kwartaal van 2011 had 48% van de bedrijven een betere orderpositie dan in het 1e kwartaal. In het 3e kwartaal was dit nog 34% en nu is het afgenomen tot 29%. Het aantal bedrijven waarbij deze orderpositie afnam, is in deze periode licht gestegen. De onzekerheid over de toekomst lijkt te zijn toegenomen. Zowel het aantal bedrijven dat een beter kwartaal als het aantal bedrijven dat een slechter kwartaal verwachten, is toegenomen.
Werkgelegenheid stabiel
Van de ondernemers geeft 14% aan meer personeel in dienst te hebben dan een kwartaal eerder, terwijl 10% minder mensen in dienst heeft. Voor de meeste sectoren geldt dat er praktisch geen groei van de werkgelegenheid meer is. Dit geldt echter niet voor de Machinebouwers. 27% van hen heeft in het 4e kwartaal meer mensen in dienst dan in het 3e kwartaal. Gemiddeld heeft circa 1 op de 3 bedrijven in het vierde kwartaal een vacature openstaan. Bij de Machinebouwers heeft bijna de helft van de bedrijven tenminste één vacature. Ook bij de bouw gerelateerde bedrijven staan relatief veel vacatures open.
Bedrijfsresultaten: realisatie iets vooruit, verwachtingen iets achteruit
Het bedrijfsresultaat wordt door 47% van de bedrijven als positief gewaardeerd. Dit zijn er iets meer dan in het 3e kwartaal van 2011. Het aantal ondernemers dat het bedrijfsresultaat als negatief beoordeelt, is afgenomen van 16% naar 12%. Ten opzichte van het 3e kwartaal geeft 30% aan dat het bedrijfsresultaat is verbeterd, tegen 24% waar dit is verslechterd. Sectoren die een bovenmatige afname van het bedrijfsresultaat waarnemen zijn de toeleveranciers aan de bouw en de verspanende bedrijven. Het te verwachten bedrijfsresultaat voor het 1e kwartaal van 2012 is per saldo negatief. 21% van de bedrijven verwacht een beter bedrijfsresultaat tegen 26% een slechter.
Winstgevendheid neemt iets af
Het aantal bedrijven dat winst maakt is ten opzichte van het vorige kwartaal iets afgenomen. Gemiddeld maakt bijna 60% van de bedrijven winst, draait circa 25% quitte en maakt ongeveer 15% van de bedrijven verlies. Het aantal bedrijven dat winst maakt is ook in het 4e kwartaal in de verspanende sector en machinebouw het hoogst.
Eén op de acht respondenten geeft aan het afgelopen halfjaar extra financiering te hebben aangevraagd. Van de 13% van de ondernemers die krediet heeft aangevraagd is bij 40% de aanvraag afgewezen. Deze cijfers komen sterk overeen met die van medio 2010. Dit was ook een periode waarin er vragen werden gesteld bij de bereidwilligheid van banken om financiering te verstrekken. In de eerste helft van 2012 verwacht nog eens 16% van de bedrijven een financiering aan te zullen vragen.