13 okt. 2008
5 minuten
Bescherming van intellectueel eigendom was het thema van de tweede Kunststof en rubber Masterclass. Kasteel Montfoort bood dinsdag 7 oktober opnieuw een goed bezochte bijeenkomst met enthousiaste deelnemers uit alle geledingen van de kunststofindustrie. Het inspirerende voorzitterschap was in handen van Benno Rademaker van innovatieplatform Syntens.
Op de foto, van links naar rechts: Benno Rademaker, David Harry, Nicole van Roon en Dik van Harte
De eerste presentatie werd verzorgd door Dik van Harte van het Octrooicentrum Nederland. Hij gaf een uitgebreide introductie in de wereld van octrooien. Zijn belangrijkste boodschap was dat iedere innovatie moet beginnen met een octrooionderzoek. Zo wordt voorkomen dat je het wiel opnieuw uitvindt of er inbreuk wordt gemaakt op het octrooi van een ander. Indien een innovatie na dit octrooionderzoek inderdaad nieuw blijkt te zien, verrassend en ook nog lijkt te gaan werken, dan is het verstandig om een octrooi aan te vragen. De kosten in verband met het te verlenen octrooi zijn hoog. Dit komt vooral door het feit dat de octrooitekst juridisch-technisch sluitend dient te zijn, zodat anderen daar geen gaten in kunnen schieten. En dat is weer werk voor dure specialisten, overigens wel in nauwe samenwerking met de uitvinder. Tegenover die hoge kosten staat natuurlijk het exclusieve recht om een vinding te exploiteren. Als de vinding inderdaad succesvol blijkt, dan zijn de hoge octrooikosten snel terug te verdienen. Dik van Harte meldde echter dat bij het leeuwendeel van de uitgegeven octrooien de kosten waarschijnlijk niet worden terugverdiend. Een ontnuchterende constatering…
Voorkom namaak!
Nicole van Roon van Octrooibureau Arnold + Siedsma verzorgde de tweede presentatie. Zij benadrukte dat het eigenaarschap over nieuwe innovaties goed moet worden vastgelegd, om jezelf te beschermen tegen namaak door concurrenten. Dit geldt voor zowel innovaties in opdracht als voor innovaties in samenwerking. Van Roon: ‘Het is belangrijk om bij het vastleggen van rechten ook te denken aan landen waar de productie plaatsvindt of waar de concurrentie zit.’
Cowboypraktijken in China
Van Roon gaf als voorbeeld dat producenten in met name China geregeld innovaties kopiëren en daarna de rechten opeisen. Ook zijn er voorbeelden van fabrieken die na sluitingstijd door blijven draaien om de producten vervolgens te verkopen aan de concurrent. Niet alleen het vastleggen van een productinnovatie is belangrijk; ook moeten merken en modellen beschermd worden. Een sterk merk kan een grotere waarde vertegenwoordigen dan de innovatie zelf omdat een merk producten en diensten onderscheidt van de concurrent. Ten slotte gaf Van Roon als advies om goede contractuele afspraken te maken over de geheimhoudingsplicht. ‘In de praktijk komt het vaak voor dat collega’s, bekenden of vrienden elkaar zozeer vertrouwen dat zij denken dat deze afspraken niet nodig zijn. De praktijk wijst echter niet zelden uit dat de vrienden van vandaag de vijanden van morgen kunnen zijn. Als u de geheimhoudingsplicht goed vastlegt, dan is de kans klein dat iemand uw geheim prijsgeeft’, aldus Van Roon.
Uitvinden is een sport
De derde lezing werd verzorgd door David Harry, tegenwoordig secretaris van de stichting ‘Het Beste Idee van Nederland’. ‘Uitvinden is een sport, als je van tevoren zou weten waar je allemaal tegenaan zou lopen, dan begin je er niet aan. Uitvinden is ook vermoeiend, maar het is tevens een grote uitdaging en dat geeft de kick.’
Wel een topvinding, geen gewin
Geduld is dus een schone zaak wanneer men iets nieuws op de markt wil zetten. Harry illustreerde dit aan de hand van een eigen uitvinding: het vouwkrat. Met enige zelfspot vertelde Harry hoe hij ooit multimiljonair dacht te worden dankzij deze op zichzelf intelligente vinding, namelijk een krat dat zich ideaal laat invouwen, en zo in lege toestand veel ruimte bespaart. Uiteindelijk belandde de vinding echter in de catacomben der vergetelheid, nadat Harry en zijn partner zo’n beetje alle wegen van West-Europa hadden doorkruist en er veel geld in hadden gestoken, op zoek naar de juiste deal met de juiste commerciële partij.
Succes laat zich moeilijk voorspellen
Harry noemde ook een voorbeeld van een uiteindelijk succesvolle vinding die door hem werd behandeld: de ananassnijder van Vacuvin. Lange tijd was deze kunststof ananassnijder als een droog zaadje in de woestijn. Maar toen kwam de regenbui die de ontkieming deed volgen. Inmiddels zijn ze nauwelijks aan te slepen.
Lastige gesprekken
Harry vertelt wat er in het algemeen komt kijken bij de lange weg naar een mogelijke exploitatie van een vinding: ‘Na het indienen van het octrooi ga je partijen benaderen die je product interessant zouden kunnen vinden. Als je een partij hebt gevonden die met jou in zee zou willen gaan, is het zaak om te bekijken of je het bedrijf een licentie kan verlenen. Daarna komt de onderhandelingsfase. Dit zijn lastige gesprekken, en ze kunnen veel tijd in beslag nemen. Het kan zo complex worden dat je op een gegeven moment alleen als uitvinder nog weet waarom je bepaalde dingen doet. De logica daarvan laat zich nauwelijks uitleggen, want hij is gebaseerd op de kennis uit vele ervaringen en gebeurtenissen. Dat maakt het vaak ingewikkeld als je met andere partijen om de tafel zit.’
Tips voor de exploitatie van een innovatie
Voor de productie en de verkoopbaarheid van het product zijn aanpassingen aan een product bijna altijd noodzakelijk. Dit wordt ook duidelijk als er gekeken wordt naar de ideeën betreffende “Het Beste Idee van Nederland”. Het originele idee wijkt vaak sterk af van het eindproduct. Een laatste tip van David Harry: ‘Alvorens te beginnen met een nieuwe uitvinding is het noodzakelijk om te bedenken of je alle risico’s aan kan en geduldig bent. Werk met uitstekende professionals, onderzoek of jouw idee nieuw is en zorg ook dat je idee 100% beschermd is of wordt. Die professionals kosten verschrikkelijk veel geld, maar toch kun je niet zonder. Weet verder heel precies welke rechten op jouw innovatie van toepassing zijn.’