15 jul. 2008
3 minuten
De prijzen voor standaard kunststoffen blijven in juli onstuimig stijgen. Verschillende Nederlandse kunststofdistributeurs melden dat behoeftige afnemers wel moeten kopen bij prijsverhogingen van 100 tot 150 euro per ton. Sinds juni zijn kunststof commodities al tot twintig procent duurder geworden. Nooit eerder stegen de kunststofprijzen in zo korte tijd zo snel. De vraag is hoe dit mogelijk is.
In de wondere wereld van de prijsvorming van standaard kunststoffen is iets opmerkelijks gebeurd. Eerst de feiten op een rijtje, en daarna de reacties van distributeurs en de directeur van de federatie NRK:
– Ten eerste: in mei regende het persberichten van een groot aantal kunststofproducenten dat zij de prijzen van standaard thermoplasten in juni met bepaalde bedragen zouden verhogen. Tot mei 2008 stuurden een minder groot aantal producenten als standaardprocedure dergelijke vooraankondigingen over prijsverhogingen naar de redactie van Kunststof en rubber.
– Ten tweede: waar deze aangekondigde prijsstijgingen tot en met april 2008 vaak niet of slechts ten dele werden geëffectueerd als resultaat van het spel van vraag en aanbod, daar heeft in juni 2008 een abrupte wending plaatsgevonden. Voor het eerst sinds tijden slaagden de producenten er namelijk wel in om de aangekondigde prijsverhogingen door te voeren. Hun argument, genoemd in de persberichten: de forse kostenstijgingen van de voorproducten moesten wel omwille van de marges worden doorberekend in de prijzen van standaard kunststoffen.
– Ten derde: het betreft prijsstijgingen die nooit eerder zo heftig waren in een zo korte tijd. Standaard kunststoffen werden tussen begin juni en half juli gemiddeld tot twintig procent duurder. Een anonieme distributeur: ‘Bij onder andere PP is in zeer korte tijd een prijsstijging te noteren die bovendien niet meer valt te verklaren uit de stijging van de monomeerprijs. Dit slaat nergens op.’
De reacties van twee distributeurs
Waar producenten hun marges tot juni zagen afbrokkelen doordat zij hun kostenstijgingen niet konden doorberekenen, daar zijn zij er dus alsnog in geslaagd om dat terreinverlies in korte tijd ongedaan te maken. De vraag is: hoe kan dat? De producenten zelf verwijzen naar hun persberichten en laten het hierbij, omdat ‘het zaken betreft tussen hen en hun afnemers’. De oorzaak betreft met andere woorden gestegen kosten die producenten in hun prijzen willen doorberekenen. De redactie van Kunststof en rubber benaderde een aantal kunststofdistributeurs voor een antwoord op dezelfde vraag.
Een van die distributeurs denkt dat de prijsexplosie gedeeltelijk heeft te maken met een termijnhandeleffect. ‘Grote afnemers maken met hun leveranciers prijsafspraken voor een langere termijn. Bovendien houden deze afnemers vaak grotere voorraden achter de hand; soms laat men om strategische redenen bij wijze van spreken een volle boot op zee ronddobberen. In nieuwe contracten krijgt men dan alsnog te maken met de hogere prijzen. Mogelijk waren veel verwerkers in juni door hun voorraden heen. Verder spelen allerlei variabelen een rol in de prijsvorming. Het is heel moeilijk dat spel te doorgronden.’ Waar eerder ook goedkopere partijen uit Azië op de West-Europese markt terecht kwamen, daar biedt dat nu weinig soelaas, omdat ook in Azië de prijzen voor kunststof commodities fors zijn gestegen.
Toeval of geen toeval?
Een andere anonieme distributeur meldt dat ‘deze prijsstijgingen niet meer door vraag en aanbod alleen zijn te verklaren.”Als de Nederlandse Mededingings Autoriteit alle feiten op een rijtje zet, dan weet ik één ding zeker: ze krijgen eurocommissaris Neelie Kroes op hun dak. Wat er sinds zes weken gebeurt, dat kan naar mijn idee geen toeval zijn.’
De directeur van de federatie NRK Erik de Ruijter heeft echter ‘geen aanleiding te vermoeden’ dat de huidige prijsstijgingen een gevolg zouden zijn van verboden prijsafspraken. ‘Dat zou ik geenszins willen suggereren en ik geloof het ook niet. Ook de producenten hebben te maken met prijsstijgingen en die worden een keer doorberekend. Mijn zorg is dat de huidige prijsstijgingen niet door de verwerkers zijn te absorberen. Zij zullen hun gestegen kosten deze keer in zijn geheel moeten kunnen doorberekenen aan hun klanten.’ De NRK meldt verder dat tien tot twintig kunststofverwerkende bedrijven door de ongekende prijsstijgingen in de rode cijfers zijn beland.
Meer nieuws over de hoogten van de kunststofprijzen is elke maand te lezen in het vakblad Kunststof en rubber.