1 jul. 2008
2 minuten
‘Architecten zijn klaar voor het gebruik van kunststof composieten, maar de bouwwereld nog niet. Ik hoop dat dit verandert.’ Dat zei Joost Vos op een recent gehouden symposium door de TU Delft over composieten in de bouw. Tijdens de voordrachten bleek ook dat de bouwwereld meer duidelijkheid verlangt over de kosten en prestaties van composieten.
Joost Vos is projectarchitect bij Benthem Crouwel Architecten, een bureau dat meewerkt aan de vernieuwing van het stedelijk museum in Amsterdam. Hij noemde de prijs van kunststof composieten als één van de obstakels voor een breed gebruik ervan in de bouw. Toch ziet Vos voor dit moderne materiaal ook in de conservatieve bouwwereld een mooie toekomst weggelegd. ‘Door digitaal aangestuurde productie en hogere volumes moeten composieten in de bouw breed hun toepassing kunnen vinden, zoals ze dat in de botenbouw al hebben gedaan.’
Achim Menges (Architectural Association, afdeling prototyping, Londen) meldde hierop dat wanneer computational toolsworden ingebed in het ontwerpproces, men tijdens de bouw eerder feedback krijgt over de interactie tussen verschillende bouwstructuren. Over het gedrag van composieten in bouwwerken zijn immers nog weinig gegevens bekend. Menges pleitte ervoor dat ontwerpers bij bouwprojecten al vroeg in het ontwerpstadium kunnen meedenken, zodat hun kennis over composieten en andere materialen beter wordt benut.
Industriële blokkades voor composieten
De voordelen van composieten in de bouw zijn bekend. Ze zijn modificeerbaar, meestal licht en uiterst sterk. Daarnaast zijn composieten plastisch. Dat spreekt architecten die houden van vrijere vormen aan.
Er zijn echter ook tal van blokkades die de bouwindustrie ervan weerhouden om composieten op grote schaal toe te passen. Thomas Royle deed daarover op het symposium in Delft een boekje open. Royle werkt bij het Engelse GURIT. Hij ondersteunt architecten en bouwontwikkelaars bij het nemen van hordes rondom het gebruik van composieten in de bouw. ‘We zitten nog steeds in de pioniersfase. De 35 structurele engineers van GURIT laten klanten uit de bouwwereld zien dat er met composieten gebouwd kan worden. Onlangs deed ik onder 500 van onze relaties een emailonderzoek. Uit mijn eigen ervaringen en dit onderzoek maak ik het volgende op: de bouwwereld verwacht over composieten een helder verhaal, maar de wetenschap vertroebelt eerder de discussie, dan dat zij bijdraagt aan een groeiend gebruik van composieten in de bouw.’
‘Tooling duurder dan het gebouw zelf’
‘Eén van de problemen is de tooling bij het werken met composieten. Die kost meer dan het bouwen zelf! Een ander probleem is een groot gebrek aan goede bouwbedrijven. Een belangrijk financieel bezwaar is dat het gebruik van composieten niet is te berekenen op een prijs-per-ton basis. De waarde van het gebouw is dus moeilijker te bepalen. Een bouwcontractor wil echter vooraf kunnen berekenen hoeveel geld hij achteraf overhoudt. Hij ziet om die reden vaak af van het gebruik van composieten.’
Oproep aan composietenbranche
Royle vervolgt: ‘De bouwsector klaagt ook over een gebrek aan kwaliteitsstandaarden en testresultaten met betrekking tot kunststof composieten. Zo heeft men twijfels over de vuurbestendigheid en eist men absolute veiligheidsgaranties. De composietenindustrie zou zich bovendien beter moeten verdiepen in de eisen, wensen en aanbestedingsprocedures van de bouwwereld. Men snapt bijvoorbeeld weinig van bouwtenders. Mijn oproep is dat de composietenindustrie zich beter in de bouwsector gaat verdiepen en dat zij de bouwwereld beter over composieten gaat voorlichten.’